Verslag lezing Bas van Wiggen

Na de ALV op 19 maart 2024 hield Bas van Wiggen een interessante lezing met als titel: ‘Vechten boven de Vrijstad.” Dit betrof de geallieerde luchtaanvallen waarbij Vianen doelwit was.

Nu eens niet de bom op Hotel Hartman in de Voorstraat op 29 november 1944 of het bombardement op de Lekbrug op 1 en 5 januari 1945.

Bas gaf een overzicht van overige Geallieerde luchtactiviteiten boven Vianen.

Op 16 november 1940 viel een aantal bommen in de uiterwaarden. Het Britse Bomber Command had een bombardement gepland op Antwerpen. Het vermoeden is dat de desbetreffende Britse bommenwerper uit de koers was geraakt. Boven Vianen aangekomen dacht de vliegtuigbemanning dat ze boven Antwerpen vlogen. Met deze aanname lieten ze de bommen vallen. Gelukkig vielen de vier bommen in de uiterwaarden zonder verdere schade aan te richten. Eerst vielen er twee bommen in de polder Achthoven bij Lexmond en tenslotte twee bommen bij Vreeswijk. Het vliegtuig is daarna veilig teruggekeerd naar het vliegveld Linton-on-Ouse bij York.

Op 17 september 1944 werd een Amerikaanse luchtvloot van de 8th Airforce USAAF bij Vianen gesignaleerd. Dit alles tegen de achtergrond van Operatie Market Garden met als doel om de bruggen over het Wilhelminakanaal, de Maas, de Waal en de Rijn te veroveren om zo door te kunnen stoten naar Duitsland. Op deze manier kon de Siegfriedlinie worden omzeild.

Doordat de Rijnbrug bij Arnhem niet kon worden veroverd, werd deze militaire operatie een fiasco. Het desbetreffende Amerikaanse luchteskader kwam bij Egmond aan Zee ons land binnen, Via Volendam, Stroe en Vianen gingen de vliegtuigen naar Waardenburg. Daarna vlogen ze door naar Etten-Leur en verlieten daarna Nederland zonder schade te hebben aangericht.

Operatie Market Garden was mislukt. De geallieerden gingen over op een andere strategie. Men ging over op tactische luchtaanvallen in de vorm van duikbombardementen.

Op 11 november was er een luchtbombardement op een munitiedepot ten zuidwesten van  Vianen. Deze werd uitgevoerd door de First Canadian Army. De bommen misten hun doel en deze militaire operatie werd dus een mislukking.

Bas ging ook in op de rol van de Duitsers voor wat betreft de luchtverdediging. In 1944 was de Luftwaffe verzwakt. Men schakelde over op FLAK luchtafweergeschut. Ook waren de Duitsers bang voor luchtlandingen. Daarom werden er aan weerskanten van de Lekbrug mijnenvelden aangelegd. Er hebben nooit luchtlandingen plaatsgevonden. Na de oorlog zijn de mijnen opgeruimd.

We kunnen constateren dat Bas een boeiende lezing heeft gehouden waarbij de nodige humor niet ontbrak. Duitsers hebben de naam weinig humor te bezitten, maar deze Duitse mop wist Bas nog te vertellen. ‘Het is groen in de lucht. Antwoord: Vliegtuigen van de Britse Royal Airforce. Het is zilverkleurig in de lucht. Antwoord: Vliegtuigen van de Amerikaanse USAAF Airforce. Er is niets in de lucht. Antwoord: De Duitse Luftwaffe.’